Commissie mer Jaarverslag 2023

Nederland staat voor grote opgaven: 900.000 nieuwe woningen, de voorbereiding op klimaatverandering en het klimaatneutraal maken van onze energievoorziening, de mobiliteit en de industrie. Plus het verduurzamen van ons grondstoffengebruik en meer vlieg- en oefenruimte voor Defensie. En dat allemaal met oog voor gezondheid, duurzaam herstel van de kwaliteit van water, bodem, natuur én behoud van ons waardevolle landschap. In 2023 sorteerde de Commissie voor op de per 1 januari 2024 ingevoerde Omgevingswet, die veel hierboven genoemde thema's bundelt. De al meer dan 35 jaar gevestigde werkwijze van de milieueffectrapportage is meeverhuisd naar de Omgevingswet. Het instrument heeft zich bewezen als een effectief onderdeel van begrijpelijke, betrouwbare en betrokken besluitvorming. De Commissie ziet het als een belangrijke opdracht om de aandacht voor natuur, milieu, gezondheid en omgevingskwaliteit in beleid te blijven benadrukken.

Voor het eerst bestrijkt dit jaarverslag ook het werkveld van de Ecologische Autoriteit. De organisatie die in 2022 een thuis vond bij de Commissie mer, beoordeelde 63 natuurdoelanalyses van Natura 2000-gebieden in 2023. Onafhankelijk en onpartijdig toetste de organisatie de staat van de natuur, en de onderbouwing van maatregelen om (verdere) verslechtering tegen te gaan. Hiermee kunnen provincies en het Rijk gefundeerde keuzes maken. Een bundeling van bevindingen van de Ecologische Autoriteit werd eind 2023 samengesteld en in januari 2024 gepubliceerd onder de titel 'Doen wat moet én kan'.

Wat ons internationaal werk betreft startte in 2023 een nieuw tienjarenprogramma. In meerdere landen in Afrika deden we ondanks roerige tijden in veel gebieden, in aangepaste vorm, aan capaciteitsontwikkeling. In Zuidoost Azië lag de nadruk op onafhankelijke adviezen. Een onderwerp dat sterk opkwam in 2023, is mer voor de mijnbouw. We werken hier nauw samen met het Intergovernmental Forum on Mining (IGF). Ook waterstofproductie in Mauritanië was een onderwerp. Zowel mijnbouw als waterstof spelen (ook) een belangrijke rol bij de energietransitie in Nederland. Buiten het mer-programma zijn we in 2023 gestart met het opstellen van onze eerste Duurzaamheidsanalyse.

Adviezen Nederland

202360 verplicht79 vrijwillig
202247 verplicht65 vrijwillig
202179 verplicht81 vrijwillig

Activiteiten Internationaal

202317 adviezencapaciteitsontwikkeling 21 landen/regio's
202210 adviezencapaciteitsontwikkeling 22 landen/regio's
202123 adviezencapaciteitsontwikkeling 16 landen/regio's

Adviezen Ecologische Autoriteit

202363 beoordelingen van natuurdoelanalyses1 advies over de handreiking NPLG1 advies over het maatregelpakket NPLG
20221 advies over de handreiking natuurdoelanalyse
pictogram video

De milieueffectrapportage

Commissie mer deelde in 2023 in meerdere regio’s haar kennis en ervaring met milieueffectrapportages en de (toen nog in te voeren) Omgevingswet.

pictogram internationaal

Duurzaamheidsanalyse-programma van start

In 2023 startte het nieuwe programma Duurzaamheidsanalyse om ontwikkelingsdilemma’s voor lage- en middeninkomenslanden te analyseren. We organiseerden een uitwisseling met andere door DGIS gesubsidieerde denktanks. Een werkgroep werkte vervolgens aan de eerste analyse, getiteld ‘Het verbeteren van overheidscapaciteit voor het aanpakken van duurzaamheidsdilemma’s in wereldwijde waardeketens.’ Het concept-rapport kwam begin 2024 uit. Ook begonnen we een tweede analyse over goed beheer van mineralen voor de wereldwijde energietransitie.

picto internationaal
Afsluitende bijeenkomst Lac Nokoué programma in Benin

Benin: ontwikkelvisie voor Lac Nokoué opgeleverd

Eind juni faciliteerden we een bijeenkomst waarmee het Lac Nokoué programma in Benin werd afgesloten. In dit programma waren we sinds 2021 betrokken voor de begeleiding van het plan-mer. Bij de afsluitende bijeenkomst waren vertegenwoordigers van verschillende ministeries en organisaties aanwezig. De ontwikkelvisie voor Lac Nokoué en een actieplan voor de uitvoer daarvan werden besproken en akkoord gegeven. Van verschillende kanten hoorden we dat de neutraliteit van de Commissie een grote aanwinst was in het proces!

pictogram Nederland

mer advies: Ambities Omgevingsvisie Apeldoorn als leidraad voor nieuwe plannen Spoorzone

Apeldoorn wil het oostelijk Spoorzone-gebied transformeren tot een groener, levendiger en aantrekkelijk stedelijk woongebied. Er komen tussen de 1100 en 2400 woningen, en daarnaast ruimte voor onderwijs en bedrijvigheid. Voordat de gemeente hierover besluit, zijn de milieugevolgen onderzocht in een omgevingseffectrapport. De gemeente had eerder in haar Omgevingsvisie al ambities en doelen vastgesteld voor o.a. klimaat, duurzaamheid, een gezonde leefomgeving en ruimte voor water en groen. De Commissie adviseerde deze plannen eerst zo concreet mogelijk uit te werken en die daarna aan de ambities en ontwikkelrichtingen voor Spoorzone Oost te toetsen.

pictogram ecologische autoriteit
Maasduinen

Advies Ecologische Autoriteit: Aandacht voor het verminderen van onttrekkingen

De Maasduinen kampt met stikstof en droogte. Om de natuur in stand te houden en te herstellen heeft de provincie Limburg een natuurdoelanalyse opgesteld voor dit Natura 2000-gebied. De Ecologische Autoriteit adviseerde de provincie welke informatie aanvullend nodig is om een gebiedsprogramma voor Limburg op te kunnen stellen. Tegelijk kan de natuur in De Maasduinen niet wachten op een gebiedsprogramma. Daarom adviseerde de Ecologische Autoriteit ook over urgente herstelmaatregelen, zoals het verlagen van de stikstofneerslag en het tegengaan van verdroging in het gebied.

pictogram video

Jan Boeren, beleidsmedewerker Natuur Provincie Limburg over het advies van de Ecologische Autoriteit over het Weerterbos

"We hebben geleerd om bij natuurbeheer ook naar het gebied rondom het Weerterbos te kijken."

pictogram Nederland

Denk bij dijkversterkingen ook aan kansen voor de natuur

De Commissie beoordeelde in 2023 verschillende milieueffectrapportages voor dijkverzwaringen langs onze rivieren. Wat opviel was dat bij veel projecten alleen risico's en waterveiligheid in beeld zijn en er weinig aandacht is voor kansen voor de natuur. Meer biodiversiteit door het inzaaien van bloemrijk grasland bijvoorbeeld. Of extra aanleg van sloten voor kikkers en andere waterdieren. Of ruimte voor rustplekken voor trekvogels. Het Limburgse project Groene rivier Wel is een voorbeeld uit 2023 waar natuurkansen wel werden meegenomen.

pictogram Nederland

mer advies: Een met OV bereikbare, leefbare regio Utrecht

In de regio Utrecht komen veel extra woningen wat zal leiden tot meer mobiliteit. Nu wordt onderzocht hoe mensen zich straks soepel kunnen verplaatsen in een leefbare stad. Het openbaar vervoer en fiets zijn daarvoor een basisvoorwaarde. De milieugevolgen van meerdere mogelijkheden, zoals extra (ondergrondse) tramlijnen, worden verkend. De aanleg van een ondergrondse OV-lijn geeft lang hinder, maar kan uiteindelijk de leefomgeving verbeteren. De Commissie adviseerde daarom de effecten van de bouw- en gebruiksfase per optie te beschrijven zodat goede, toekomstbestendige afwegingen kunnen worden gemaakt.

pictogram video

Nut en noodzaak milieueffectrapportages

Hans Mommaas, voorzitter van Commissie mer en Hagar Roijackers, milieugedeputeerde provincie Noord-Brabant over nut en noodzaak van milieueffectrapportages.

pictogram ecologische autoriteit
De Biesbosch

Advies Ecologische Autoriteit: Aandacht voor recreatiedruk en waterkwaliteit

Eeuwenlang was De Biesbosch een uniek zoetwatergetijdengebied in Europa, maar de Deltawerken hebben veel van zijn allure ontnomen. Oorspronkelijk dynamisch, kampt het gebied nu met abitatverlies, slechte waterkwaliteit en verstoring door recreatie en invasieve soorten. Ondanks uitdagingen zijn er ook veel kansen voor De Biesbosch. Met extra maatregelen kunnen natuurdoelen worden behaald. De Ecologische Autoriteit adviseerde over ontbrekende informatie in de natuurdoelanalyse over hydrologie, verdrogingseffecten, stikstofneerslag en waterverontreiniging.

pictogram Nederland

De Nota Ruimte

Het Rijk streeft naar betere leefomgevingskwaliteit met meer landelijke regie op ruimtelijke ordening. De Nota Ruimte omvat beleid voor de fysieke leefomgeving op korte en lange termijn. Het ministerie zet daarvoor de milieueffectrapportage vroeg in. De Commissie prijst de gestructureerde onderzoeksagenda, die waardevolle input voor besluitvorming geeft. De vier voorgestelde alternatieven worden gewaardeerd: van doorgaan op huidige voet tot water meer ruimte geven. Zo wordt duidelijk waar keuzes nodig zijn en komt de totale ruimtelijke kwaliteit in beeld. De Commissie adviseert breder te kijken dan waterveiligheid en verstedelijking en ook keuzes over de balans tussen natuur en landbouw uit te werken.

pictogram interantionaal

Senegal: coachingstraject voor de olieen gassector afgerond

In Senegal sloot de Commissie een intensief coaching traject af voor een strategische milieueffectrapportage voor de olie- en gassector in het land. Net voor het einde van het jaar publiceerde het Ministerie van Energie het merrapport op hun website. Samen met de stuurgroep en andere betrokkenen verzamelden we de geleerde lessen. Het advies om een interministeriële groep op te zetten, was doorslaggevend voor het slagen van het proces. Het leidde tot voorstellen voor regulering van sociale en milieueffecten van de sector die het nieuwekabinet van Senegal nu moet vaststellen. De betrokkenen waren positief over de rol van de Commissie.

pictogram video

Strategische milieueffectrapportage in de mijnbouwsector

Joyce Kortlandt vertelt over de samenwerking met IGF en ons gezamenlijk doel om landen bewust te maken van de voordelen van strategische milieueffectrapportage in de mijnbouwsector.

pictogram Internationaal

Webinar 'Het opvolgen van milieueffectrapportage'

Wat gebeurt er na het opstellen van een milieueffectrapport? Hoe geef je goede opvolging aan de uitvoer van het actieplan en de bewaking van de resultaten? In de landen waarin we werken, leven daarover veel vragen. In samenwerking met EANECE organiseerde de Commissie daarom een webinar over dit onderwerp. Het online event werd door 85 mensen live gevolgd en na afloop onder bijna tweehonderd belangstellenden gedeeld. De grote belangstelling moedigt ons aan om vaker dergelijke webinars te organiseren.

pictogram Nederland

Programma Energiehoofdstructuur

Het Rijk wil een Programma Energiehoofdstructuur (PEH) vaststellen om voldoende ruimte te bieden voor buisleidingen, hoogspanningsverbindingen en grote energieprojecten zoals winden waterstofinstallaties of nieuwe kerncentrales. Voor het besluit over het programma is een integrale effectenanalyse met zeven toekomstscenario's gemaakt. De ministers van Klimaat en Energie en van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening vroegen de Commissie om deze te beoordelen. Dit omvangrijke advies (voor een ambitieus programma met veel dilemma's) benadrukt de behoefte aan landelijke regie, maar wijst ook op onzekerheden zoals de spanning tussen structuurkeuzes en keuzes op detailniveau.

pictogram ecologische autoriteit

Ecologische Autoriteit: Doen wat moet én kan

In 2023 zijn door de Ecologische Autoriteit 63 natuurdoelanalyses van Nederlandse natuurgebieden beoordeeld. Ondanks beheerinspanningen gaat het slecht met de stikstofgevoelige natuur. De Ecologische Autoriteit dringt aan op snelle uitvoering van maatregelen uit de natuurdoelanalyses. Dat is ook nodig om uit de stikstofcrisis te komen. Voor beter inzicht in de problemen en goede onderbouwing voor aanvullende maatregelen zijn bovendien verbeterde natuurdoelanalyses nodig. Daarbij moet ook gekeken worden naar de omgeving van natuurgebieden. Veel problemen worden daar veroorzaakt. Ook is aansluiting nodig van de natuurdoelanalyses op zowel de gebiedsprogramma's als beheerplannen. Verder is advies uitgebracht over de handreiking voor het opstellen van gebiedsprogramma's en over concept maatregelpakketten van een viertal provincies.

pictogram video

Willemijn Smal, Coördinator Ecologische Autoriteit:

"Natuurdoelanalyses van de provincies bevatten waardevolle informatie, Maar vaak ontbreekt zicht op de invloed van het omringend landschap."

pictogram video

Cartagena: Betere concept-projecten dankzij milieueffectrapportage

Waar draait het initiatief 'Water as Leverage' om? Hoe wordt dit in Cartagena (Colombia) toegepast en wat is de betrokkenheid van Commissie mer daarin? Robert Proos licht dit toe.

Meer feiten, cijfers, adviezen Nederland

In totaal 139 uitgebrachte adviezen in 2023

kaart van nederland pointers op de kaart

Voldoende informatie blijft een uitdaging

Het aanleveren van voldoende informatie bleek ook in 2023 weer een uitdaging. De cijfers zijn vergelijkbaar met voorgaande jaren. Het is een trend die we graag helpen keren, want een goede milieueffectrapportage - met de juiste informatie - draagt bij aan een vlot proces, betrokken partijen, transparante besluitvorming en draagt bij aan een duurzame investering.

Reikwijdte en Detailniveau

In 2023 heeft de Commissie 50 adviezen uitgebracht over een Notitie Reikwijdte en Detailniveau. De Commissie adviseert de bevoegde gezagen in alle gevallen om meer informatie te onderzoeken dan in de ontwerp-NRD voorgesteld.

Toetsing

Bij 6 toetsingsadviestrajecten kwam de Commissie tot de conclusie dat alle essentiële informatie aanwezig was. Dat betekent dat bij 58 beoordeelde milieueffectrapporten informatie ontbrak die wel essentieel is om het milieubelang mee te kunnen wegen bij het nemen van een besluit. In minder dan de helft van die gevallen (16 van de 64) besloot bevoegd gezag om het milieueffectrapport aan te (gaan) vullen.

Toetsingsadvies aanvullingen

Na aanvulling bevatten 6 van de 16 aangevulde milieueffectrapporten voldoende informatie. Het aantal aanvullingen blijft stabiel over de jaren heen (16 in 2023, 17 in 2022, 19 in 2021).

Overig

In 2023 heeft de Commissie 6 adviezen opgesteld voor een tussentijdse toetsing. Dat gaat om milieueffectrapporten die in conceptversie zijn voorgelegd (3) en om notities die onderdeel gaan worden van het milieueffectrapport (3). In het laatste geval gaat het over de te onderzoeken alternatieven en varianten.

Daarnaast zijn twee adviezen uitgebracht over de zout- en de aardgaswinning onder de Waddenzee. Het gaat om een oordeel van de Commissie over het monitoringsprogramma en de resultaten van het jaar 2022.

Tot slot heeft de Commissie een bijdrage geleverd aan een Engelstalige versie van het advies Reikwijdte en Detailniveau voor de levensduurverlenging kerncentrale Borssele.

De Commissie heeft in 2023 geen adviezen uitgebracht over mer-beoordelingen.

Milieueffectrapportage voor omgevingsvisies

In de aanloop naar het van start gaan van de Omgevingswet per 1 januari 2024, adviseert de Commissie over milieueffectrapportages voor omgevingsvisies. Aangezien het opstellen van omgevingsvisies voor provincies en gemeenten redelijk nieuw is, vindt de Commissie het belangrijk om naast onze advisering, ook tijd te steken in kennisoverdracht over waar een goed milieueffectrapportage voor een omgevingsvisie uit bestaat.

In 2023 heeft de Commissie 9 keer een milieueffectrapport bij een Omgevingsvisie beoordeeld (ten opzichte van 9 keer in 2022, en 21 keer in 2021). In alle gevallen was aanvullende informatie nodig.

Betrek de burger en belanghebbende, geef zienswijzen aandacht

In een goede milieueffectrapportage blijkt de participatie van burgers en belanghebbenden vaak cruciaal. Het gaat niet alleen om het creëren van draagvlak, maar ook om het betrekken van nog onbekende informatie die relevant is voor het plan of project. Daarom is per wet geregeld dat belanghebbenden 'zienswijzen' kunnen indienen. De inhoudelijke en procedurele beantwoording hiervan is de taak van het bevoegd gezag. Het bevoegd gezag bepaalt ook of de zienswijzen wel of niet aan de Commissie ter beschikking gesteld worden. De Commissie kan vervolgens naar zienswijzen verwijzen in haar advies.

In bijna 50% van adviezen is de Commissie gevraagd om ook zienswijzen mee te nemen bij het opstellen van het advies. Het Rijk stelt in ruim 80% van de adviestrajecten de adviezen beschikbaar, ten opzichte van iets meer dan 50% bij provincies en minder dan 40% bij gemeenten.

Passende beoordeling

In het milieueffectrapport wordt bepaald of een plan of project significante gevolgen heeft voor Natura 2000 gebieden. Als niet kan worden uitgesloten dat een plan of project significante gevolgen heeft, dan moet een Passende beoordeling worden gemaakt. Daarin wordt dieper ingegaan op de gevolgen voor Natura 2000-gebieden. In 2023 is bij 26 milieueffectrapporten een Passende beoordeling opgesteld bij het toetsingsadvies. Bij 12 van deze rapporten ontbrak (nog) informatie over natuur. Bij 2 aanvullingen op het toetsingsadvies was een Passende beoordeling onderdeel van de aanvulling op het milieueffectrapport.

Meer feiten, cijfers, adviezen Internationaal

kaart van de wereld pointers op de kaart

In het buitenland doen wij deels hetzelfde werk als in Nederland, namelijk advisering over richtlijnen en toetsing van milieueffectrapporten. Daarnaast besteden wij een groot deel van onze tijd aan andere activiteiten zoals advisering over mer wet- en regelgeving, coaching van strategische mer-processen, training van mer-autoriteiten en NGO's en screening van projectvoorstellen op lokale mer-plicht.

Sinds een aantal jaren zijn wij ook actief betrokken bij Nederlandse faciliteiten voor de hulp en handel agenda van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Wij adviseren de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) en Invest International over de rol van milieueffectrapportage in de projectvoorstellen, lokale mer-plicht, het te volgen mer-proces en de kwaliteit van rapporten.

17 adviezen / mer-coachingstrajecten

21 capaciteitsontwikkeltrajecten / activiteiten

chart
chart
chart
chart

Meer feiten, cijfers, adviezen Ecologische Autoriteit

In totaal 63 natuurdoelanalyses getoetst

Doelen onduidelijk

Doelen voor behoud, verbetering of uitbreiding van de natuur binnen de grenzen van een Natura 2000-gebied zijn in veel gevallen nog niet concreet gemaakt en dus ook niet SMART in de NDA’s opgenomen (zie figuur 1). Ook is vaak niet duidelijk wat de kwaliteit van de natuur in de gebieden was bij het ingaan van de juridische bescherming als Natura 2000-gebied. Dan ontbreekt voor een gebied de referentie voor het beoordelen van het behalen van doelstellingen. Het is dan immers niet goed te bepalen of de natuur al dan niet achteruit gegaan is. Beschikbare gebiedsgegevens zijn lang niet altijd in de NDA’s benut om - ondanks het gebrek aan referenties - toch een inschatting te kunnen maken van de situatie. Op dit punt moeten en kunnen de NDA’s verbeterd worden.

Stikstof en water zijn beide cruciaal voor natuurherstel

Uit vrijwel alle tot nu toe beoordeelde NDA’s blijkt dat de stikstofbelasting samen met het niet of onvoldoende functioneren van het watersysteem de grootste problemen vormen. Uit recente cijfers blijkt dat in de laatste jaren een lichte toename van de stikstofdepositie uit landbouw te zien is. Doordat de stikstofdepositie uit verkeer en industrie wél daalt, is er over Nederland per saldo sprake van een gelijkblijvende belasting. In sommige gebieden, bijvoorbeeld in Drenthe, is de stikstofbelasting toegenomen. Het niet of onvoldoende functioneren van het watersysteem wordt onder andere veroorzaakt door verdroging van de bodem vanwege neerslagtekorten in combinatie met een te grote verdamping, lokale en regionale wateronttrekkingen, lage overstromingsfrequenties van gebieden, een lage waterstand in rivieren en/of een slechte waterkwaliteit.

Kennis & Communicatie

2.312 abonnees op de nieuwsbrieven

1.428 volgers op x/twitter

796.593 websitebezoeken

36 presentaties

9 publicaties

1 video

Organisatie

51 werknemers =34 vrouwen17 mannen134 deskundigen =

24,55 fte Nederland* +

16,23 fte Internationaal

LEEFTIJDSOPBOUW

30-39 jaar 12

40-49 jaar 17

50-59 jaar 13

60-70 jaar 9

114 Nederland* +

20 Internationaal

organogram 31 december 2023

Organogram

Financiën

Uitgaven

€ 3.450.184 Nederland

€ 2.584.078 Internationaal DGIS/Buitenlandse Zaken

€ 60.959 Internationaal overig

€ 2.188.883 Ecologische Autoriteit

Alle bedragen zijn in euro's

Nederland 2023 2022
Personeelskosten 1.646.762 1.592.706
Vergoedingen werkgroepen (projectkosten) 1.381.535 1.032.061
Afschrijvingskosten 9.797 9.654
Huisvesting 67.914 100.743
Kantoorkosten 15.010 16.521
Automatisering 79.974 36.776
Algemene kosten 19.604 69.589
Kenniskosten 229.588 -
Totale lasten 3.450.184 2.858.050
Opbrengst binnenland 3.531.895 2.619.234
Overige baten 289.580 27.883
Totale baten 3.821.475 2.647.117
Saldo 371.291 -210.933
Aantal adviezen 139 112
Internationaal DGIS/Buitenlandse Zaken 2023 2022
Personeelskosten 1.805.598 1.645.970
Vergoedingen werkgroepen (projectkosten) 359.685 288.621
Afschrijvingskosten 13.390 10.496
Huisvesting 137.735 115.601
Kantoorkosten 23.401 13.612
Automatisering 181.614 54.328
Algemene kosten 62.655 51.742
Onvoorzien - -
Totale lasten 2.584.078 2.180.370
Bijdragen overheid (BuZa, DGIS) 2.519.641 2.181.264
Rente/bankkosten en bijzondere baten 79.114 -
Totale baten 2.598.755 2.181.264
Saldo 14.677 894
Internationaal overig 2023 2022
Personeelskosten 39.548 38.738
Vergoedingen werkgroepen (projectkosten) 21.411 16.356
Totale lasten 60.959 55.094
Totale baten internationale adviezen 57.738 49.426
Saldo -3.221 -5.668
Ecologische Autoriteit 2023 2022
Personeelskosten 1.130.021 201.284
Vergoedingen werkgroepen (projectkosten) 681.358 19.193
Initiële kosten 72.550 53.360
Huisvesting 65.506 34.050
Kantoorkosten 14.581 4.078
Automatisering 90.280 24.394
Algemene kosten 24.886 34.575
Kenniskosten 109.701 18.226
Totale lasten 2.188.883 389.160
Opbrengsten binnenland 2.108.934 389.160
Overige baten 79.949 -
Totale baten 2.188.883 389.160
Saldo - -

Missie en visie

Missie

De Commissie voor de milieueffectrapportage is een bij wet ingestelde onafhankelijke 'not-for-profit'-kennisorganisatie op het gebied van milieu- en omgevingseffecten. Ze gebruikt deze kennis voor het adviseren en ondersteunen van Nederlandse en buitenlandse overheden bij het integreren in besluitvorming van milieu, klimaat en leefomgeving in brede zin. Dit doet ze op gezaghebbende, integere en transparante wijze.

Visie

Door het werk van de Commissie beschikken overheden bij hun besluiten over de noodzakelijke kennis over milieu, klimaat en leefomgeving in brede zin. Hierdoor zijn besluiten van de overheid van betere kwaliteit, beter onderbouwd en breder gedragen. Daarmee levert de Commissie een bijdrage aan de integrale omgevingskwaliteit en duurzame ontwikkeling in Nederland en daarbuiten.

Ecologische autoriteit

De Ecologische Autoriteit beoordeelt onafhankelijk of alle beschikbare ecologische kennis en informatie gebruikt wordt voor besluiten over het gezond maken en houden van beschermde natuur.