Het kabinet wil gezonde natuur, goed water en een betere bodem. Hiervoor stellen provincies plannen op voor het landelijk gebied. De ministerraad heeft op 9 september 2022 besloten een onafhankelijke ecologische autoriteit in te stellen om de inhoud en onderbouwing van deze plannen te beoordelen. Dit maakte minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof per brief aan de Tweede Kamer bekend.
De Ecologische Autoriteit is op 19 september 2022 van start gegaan.
Met deskundigen op het gebied van ecologie beoordeelt de Ecologische Autoriteit of de juiste ecologische informatie gebruikt wordt bij de onderbouwing van plannen als natuurdoelanalyses en gebiedsprogramma’s. Het gaat om plannen die onderdeel zijn van het Nationaal Programma Landelijk Gebied. In een latere fase kan de Ecologische Autoriteit ook gevraagd en ongevraagd advies geven over wetenschappelijke inzichten voor besluitvorming over brede ecologische vraagstukken.
De komst van een ecologische autoriteit is opgenomen in het coalitieakkoord. De uitvoering van de Ecologische Autoriteit ligt bij de Stichting Bureau Commissie voor de milieueffectrapportage in Utrecht. Deze stichting heeft veel ervaring heeft met onafhankelijk adviseren over natuur en leefomgeving. De Ecologische Autoriteit brengt advies uit aan de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en van Defensie, aan de provincies en aan Rijkswaterstaat.