5130
Het Natura 2000-gebied Rijntakken omvat 4 deelgebieden:
  1. Uiterwaarden IJssel,
  2. Uiterwaarden Neder-Rijn,
  3. Geldersche Poort en
  4. Waal.
De deelgebieden zijn landschappelijk anders. Door een ander stroomsnelheid, een ander landschap dat de verschillende zijtakken doorsnijden. Rijntakken is aangewezen voor vele verschillende habitats en soorten. De oude nevengeulen langs deze rivieren zijn een thuishaven voor moerasvogels en kamsalamanders. Bevers en reigers herinneren aan het moerasbos dat hier ooit was. En over de oeverwallen ligt een tapijt van bloemrijk grasland, waar ganzen graag pleisteren. 

Hoofdpunten uit het advies

De Ecologische Autoriteit adviseert de natuurdoelanalyse voor het grote gebied Rijntakken zo te verbeteren, dat zowel de rivier als geheel, als de afzonderlijke Rijntakken, als alle 134 deelgebieden/uiterwaarden beter tot hun recht komen. Dan komen ook alle projecten binnen Rijntakken beter uit de verf. Doe dit in samenwerking met de andere provincies en de beheerders. Zo kunnen de kansen voor natuurherstel in relatie tot de eigenheid én samenhang van de Rijntakken in het gebied goed naar voren komen. Dan kan duidelijk worden waar welke natuur het beste kan gedijen en wat hiervoor nodig is. Hieraan is een speciaal hoofdstuk gewijd in het advies. 

De grootschalige natuurherstelprojecten in het rivierengebied hebben lokaal veel opgeleverd. De resultaten in het recente verleden en de kansen die hieruit voorkomen voor de toekomst komen onvoldoende naar voren in de natuurdoelanalyse. De mogelijkheden voor vergroting van rivierdynamiek zijn niet los te zien van alle andere functies van de rivier en met name van scheepvaart en hoogwaterveiligheid; natuurherstelmaatregelen moeten in dat licht ontwikkeld worden. De Ecologische Autoriteit concludeert dat een natuurdoelanalse van de Rijntakken niet opgesteld kan worden zonder inbreng en betrokkenheid van de belangrijkste watersysteembeheerder Rijkswaterstaat.

De natuurdoelanalyse voor Rijntakken gaat alleen in op stikstofgevoelige natuur en niet in op verschillen tussen locaties of deelgebieden. Bestaande gegevens en kennis van de andere provincies en beheerders zijn niet voldoende benut. De natuurdoelanalyse biedt daardoor onvoldoende inzicht in de problemen én de oplossingen.

Verder ziet de Ecologische Autoriteit dat de stikstofgevoelige leefgebieden van kwartelkoning, de watersnip, de stikstofgevoelige beschermde bossen en de beschermde graslanden zijn verslechterd, en verdere verslechtering kan niet worden uitgesloten. De natuurdoelanalyse beschrijft hiervoor niet voldoende maatregelen. Een aantal conclusies, dat de maatregelen voldoende zijn om doelen te halen, zijn in de natuurdoelanalyse daardoor niet voldoende onderbouwd en te positief ingeschat.

Overige gegevens

Betrokken overheden

Provincie Gelderland (voortouwnemer)

Samenstelling werkgroep

dr. Wilfried ten Brinke
prof. dr. ir. Hans Mommaas (voorzitter)
ing. Celine Roodhart
prof. dr. Lisette de Senerpont Domis
drs. Willemijn Smal (secretaris)
drs. Jan van der Winden

Regio: Gelderland, Overijssel, Utrecht


Natura 2000-gebied: Rijntakken


Landschapstype: Cultuurlandschap, Rivierenlandschap


Natuurtype: N01 Grootschalige, dynamische natuur, N02 Rivieren, N03 Beken en bronnen, N10 Vochtige schraalgraslanden, N11 Droge schraalgraslanden